تروکار و انواع آن

تروکار یک از ابزارهای لازم برای جراحی می باشد که برای دسترسی به رگ ها و برخی از حفره های بدن مورد استفاده قرار می گیرد.

این وسیله یه استوانه ی توخالی می باشد که نوک تیزی دارد. کار اصلی تروکار قرار دادن قطعه های جراحی لازم در رگ ها و حفره های بدن می باشد.

طرز استفاده ی آن به این گونه می باشد که ابتدا قسمت نوک تیز آن وارد قسمت مورد نظر می شود و روزنه ای را ایجاد می کند که از طریق آن بتوان اقدامات لازم را انجام داد. تروکار با ایجاد کمترین برش روی بدن این امکان را فراهم می کند که ابزار های جراحی دیگر مانند قیچی وارد بدن شود و هوای اضافی وارد بدن نشود.

این دستگاه اکثراً در لاپاراسکوپی استفاده می شود. لاپاراسکوپی تنکیک جدید در جراحی های مدرن می باشد . به این صورت است که برای انجام جراحی هایی مانند برداشتن آپاندیس یا کیسه ی صفرا روی شکم برش کوچکی انجام می شود تا امکان آسیب به بافت شکم به حداقل برسد.

در این گونه عمل ها ابتدا تروکار وارد شکم می شود و با استفاده از بخیه یا دیگر امکانات در جایش ثابت می شود سپس به عنوان یک پورت عمل می کند و لاپاراسکوپ از طریق استوانه ی خالی تروکار وارد شکم می شود و امکان مشاهده ی داخل شکم را برای جراح فراهم می کند، این گونه عمل ها 2 الی 5 تروکار لازم دارند.

از این وسیله در شست و شوی بدن نیز استفاده می شود تا لوله های لازم از طریق آن در قسمت های موردنظر بدن قرار گیرد و مایعات بدن تخلیه شود. لوله ای که در داخل تروکار قرار می گیرد، مکنده می باشد.

انواع مختلف تروکارها

امروزه تروکارها در اشکال مختلفی موجود می باشند و هر کدام از آنها طراحی و کاربرد های متفاوتی دارند. در ادامه به بررسی آنها می پردازیم:

تروکار برشی

این وسیله برشی نوک تیز می باشد تا بر روی دیواره ی شکم برش ایجاد کند و کار ورود لوله به داخل حفره ی صفاق را راحت تر کند. پایه ی این تروکار می تواند به صورت سه طرفه، هرمی یا مخروطی باشد. این تروکار برای برش نیاز به نیروی کمی دارد ولی بعد از عمل نیز باعث درد زیاد و زخم عمیق می شوند. ایجاد برش با این تروکار نیاز به نهایت دقت دارد چون احتمال آسیب دیدن رگ های خونی روده ی بزرگ و کوچک زیاد می باشد.

برشی حفاظ دار

این وسیله نیز نوک تیز می باشد و فرقی که دارند این می باشد که نوک آن دارای حفاظ کشویی می باشد تا قبل و بعد از وارد شدن به حفره صفاق پوشش داده شود و از هر گونه آسیب به رگ های خونی، لگن و سایر اندام ها جلوگیری شود. با وجود حفاظ، باز آسیب های ناشی از این تروکار ترسناک می باشد و در صورت هر گونه سهل انگاری ممکن است به مرگ بیمار نیز منجر شود.

بدون تیغه یا نوک تیز

این دستگاه در سطوح مختلف طراحی شده است تا از آسیب رگ ها خونی و بافت های موجود در مسیر حفره صفاق جلوگیری شود. طرز کار این دیتگاه به گونه ای می باشد به جای برش شکم از لایه های آن عبور می کند که بعد از خارج شدن لایه ها دوباره به حالت اولیه ی خود برمی گردند. برخلاف لایه های برشی این تروکارها نیاز به نیروی زیادی برای وارد شدن به حفره صفاق دارند. استفاده از این تروکار هیچ تهدید برای رگ ها و بافت های شکم ندارد.

نوری

یکی از دلایل آسیب دیدن بافت ها و رگ خونی هنگام کار با تروکار، نا مشخص بودن مسیری است که تا رسیدن به حفره صفاق طی می شود. این تروکار به گونه ای طراحی شده است که روی لبه ی آن یک پنجره قرار داده است تا مسیر تروکار با استفاده از لاپاراسکوب برای جراح قابل مشاهده باشد. تروکار مجهز به این امکان با نام تروکار نوری شناخته می شود.