ساکشن

ساکشن یکی از تجهیزات پزشکی است که به منظور خروج مایعات و ترشحات بعد از جراحی یا در حین آن طراحی شده است. این تجهیزات پزشکی از طریق سیستم های پیشرفته ای که در آن ها تعبیه شده است به خارج سازی مایعات اضافه و جلوگیری از ایجاد عفونت و التهاب در داخل بافت های بدن می پردازند.

در واقع کلیه این دستگاه ها دارای سیستم مکش و خلا هستند و از این طریق مواد اضافی را به خارج از بدن انتقال می دهند. از آن جایی که این تجهیزات در جراحی بسیار کاربرد دارند در این مقاله توضیحات جامعی را در مورد این دستگاه و انواع آن ها ارائه خواهیم کرد.

دستگاه ساکشن چیست؟

بدون شک انجام جراحی با بریدگی پوست‌ و بافت های داخلی همراه است. هنگامی که بیمار جراحی می شود مایعات و ترشحات داخلی در زیر بافت ها انباشته شده و سبب ایجاد عفونت و التهاب های داخلی می شود.

برای جلوگیری از ایجاد چنین شرایطی جراح با استفاده از این دستگاه خون و مایعات اضافی را به خارج از بدن بیمار منتقل می کند. این دستگاه از طریق شلنگ و لوله های آنتی باکتریال در داخل بدن قرار می گیرد و با مکشی که ایجاد می کند مایعات اضافی را به سمت خارج از بدن می کشاند. در این صورت کلیه عواملی که ممکن است سبب ایجاد باکتری و میکروب در داخل بدن شود از بین می روند.

ساکشن ها در چه مواردی کاربرد دارند؟

می دانیم که این دستگاه ها با انجام مکش مایعات، بسیاری از ترشحات داخلی را از بدن خارج می کنند. در واقع بیش تر در عمل های جراحی و موارد خاص این تجهیزات کاربرد ویژه ای دارند. در ادامه کاربردهای این دستگاه را بیان می کنیم.

• خالی کردن ناحیه ای که دچار آبسه شده است.
• برای انتقال عفونت ها و مایعات داخلی به خارج از بدن که تحت جراحی و بریدگی بافت به وجود آمده است.
• در هنگام کمپرس رگ های بریده شده از این دستگاه استفاده می شود.
• در برخی از مواقع که مایع نخاعی مغز ایجاد شده باشد.
• در زمان انجام جراحی برای خروج مایعات و خون داخل بافت به منظور افزایش دید جراح از این دستگاه استفاده می شود.
• هنگامی که راه تنفس بیمار دچار مشکل باشد.
• به منظور خروج مواد ضدعفونی کننده که در زمان جراحی روی بافت موردنظر ریخته می شود.
• این دستگاه برای خروج دودهای ناشی از کوتریزاسیون کاربرد دارد.
• برای خروج بافت های نکروتیک که ناشی از صدمات مغزی است.
• در انجام جراحی هایی مانند لیپوساکشن به منظور خروج چربی های اضافی بدن بسیار کاربردی است.

ساکشن ها دارای چه انواعی هستند؟

 این دستگاه ها با توجه به کارایی که دارند در انواع دسته بندی های متفاوت قرار می گیرند. ممکن است آن ها را از نظر میزان خلا دسته بندی کنند. در این صورت به صورت زیر شناخته می شود.

• دستگاه هایی با خلا بالا
• دستگاه با خلا متوسط
• دستگاه با خلا پایین

 دستگاه هایی با خلا بالا در مراکز درمانی و بیمارستان ها کاربرد دارند.

دستگاه خلا متوسط بیش تر در مراکز کوچک تر مانند مطب های پزشکی استفاده می شود و فشار منفی در این دستگاه ها 20 kpa است.

این دستگاه ها را بر اساس عملکرد نیز به انواع متفاوتی تقسیم می کنند که به صورت زیر آنها را بررسی می کنیم.

دیافراگمی

این دستگاه ها به دلیل سرعت و عملکرد پایین در بسیاری از جراحی‌ ها استفاده نمی شوند.

 دوار روغنی

به دلیل این که این دستگاه ها در زمان استفاده بخار روغنی از خود ایجاد می کنند، استفاده از آن ها در بیمارستان و مراکز درمانی امکان پذیر نیست و تا حدود زیادی منسوخ شده است.

سیلندری

این دستگاه ها از جمله پیشرفته ترین نمونه ‌های این تجهیزات هستند که امروزه در بسیاری از مراکز درمانی و بهداشتی از آن ها برای خروج مایعات و ترشحات داخلی استفاده می شود. دستگاه های سیلندری در نوع پیستونی و خشک وجود دارند و از طریق دوز های بالا و پایین مکش را انجام می دهند.

دستگاه های ساکشن در چند دسته قرار می گیرند؟

برای این که دسته بندی این دستگاه انجام شود در ابتدا باید به نوع، طراحی و سیستم هایی که در آن وجود دارد توجه کرد. در حالت کلی دسته بندی این نوع از دستگاه های جراحی به صورت قابل حمل و مرکزی انجام می شود. هر کدام از این دسته بندی ها با توجه به ویژگی هایی که در آن ها وجود دارد انجام می شود که در ادامه به آن ها می پردازیم.

دستگاه های قابل حمل

این نوع از دستگاه های ساکشن دارای وزن کمی هستند. به همین دلیل به راحتی آن ها را حرکت می دهند. به دلیل قابلیت حرکت و حمل، آن‌ ها را به این نوع از دسته بندی ها می شناسند.

 این دستگاه ها در مواقع اضطراری در بیمارستان‌ ها، مطب های پزشکی، کلینیک های درمانی و خانه ها به کار می روند و برای انجام جراحی های سرپایی جهت تخلیه مایعات و چربی های اضافی از بدن کاربرد دارند.

دستگاه های مرکزی

در بیمارستان ها این دستگاه کاربرد بسیاری دارند و با توجه به اندازه ای که ساخته می شوند، استفاده می شوند. اجزای این دستگاه ها شامل یک مخزن ذخیره سازی، پمپ، دستگاه خلط گیر یا فیلتر و وکیوم روغنی است.

با توجه به این که این سیستم ها در بخش تاسیسات بیمارستان قرار می‌گیرند از طریق لوله کشی هایی از جنس مس، به بخش‌ های متفاوت بیمارستان وصل شده و از این طریق ساکشن مرکزی را انجام می دهند.

استفاده از دستگاه های ساکشن چه عوارضی را ایجاد می کند؟

در صورت عدم رعایت برخی از مسائل بهداشتی ممکن است موارد زیر را مشاهده کنید.

• ایجاد عفونت
• امکان پارگی رگ های داخلی
• آریتمی در اثر تحریک رگ های عصبی از طریق لوله گذاری
• امکان ایست قلبی به دلیل فشار ایجاد شده روی عروق مرکزی
• امکان ایجاد هیپوکسی
• ایجاد سرفه

و بسیاری از عوارض دیگر که ممکن است در صورت استفاده نادرست از این دستگاه رخ دهد.

دستگاه ساکشن یکی از پیشرفته ترین دستگاه های پزشکی است که بیش تر در زمان جراحی یا بعد از آن برای خروج مایعات و عفونت های داخلی به کار برده می شود. از این دستگاه ها با توجه به انواع متفاوتی که دارند، استفاده می شود. پزشک متخصص باید نحوه کار با این تجهیزات را به طور کامل بداند تا هیچ گونه عوارض و مشکلی بعد از این عمل ایجاد نشود.